آشنایی با اجزای یونیت دندانپزشکی

در دنیای امروز هر شغل و حرفه‌ای تجهیزات و ابزارآلات مخصوص به خود را دارد و حرفه‌ی دندانپزشکی هم از این قاعده مستثنا نیست. در دندانپزشکی تجهیزات اهمیت بسیار بالایی دارند. یکی از مهم‌ترین تجهیزات دندانپزشکی یونیت دندانپزشکی است. در این مقاله به بررسی اجزای یونیت دندانپزشکی خواهیم پرداخت و قسمت‌های مختلف آن را معرفی خواهیم کرد.

بررسی اجزای یونیت دندانپزشکی

یونیت دندانپزشکی وسیله‌ای بسیار کاربردی است و طبیعتاً کیفیت و امکانات آن بسیار اهمیت دارد. به زبان ساده می‌توان گفت، یونیت وسیله‌ای است که بر روی صندلی بیمار نصب شده و دندانپزشکی به وسیله‌ی ابزارهای مختلف یونیت، روی دندان بیمار کار می‌کند. در ادامه همراه ما باشید تا به تشریح دستگاه یونیت دندانپزشکی بپردازیم.

اجزای یونیت دندانپزشکی

1- پایه‌ی نگه‌دارنده و بازوی افقی: یونیت و همه‌ی ابزارآلات متصل به آن روی بازویی به شکل افقی قرار دارند. توانایی بازو و مکان قرارگیری آن طوری طراحی شده که کل سیستم دارای تعادل بوده و بدون هیچ گونه لرزشی و با کم‌ترین وزن ممکن مستقر باشد.

2- چراغ روی یونیت: دومین جزء از اجزای یونیت دندانپزشکی چراغ آن است که نور کافی برای دید بهتر دندانپزشک را هنگام کار مهیا می‌کند. نور چراغ یونیت باید به رنگ سفید و بدون گرما بوده و سایه ایجاد نکند و در برابر آب مقاومت کافی داشته باشد. میزان نور، باتوجه به نوع یونیت و جنسی که شیشه انعکاس دهنده پشت لامپ دارد، متفاوت است. معمولاً میزان نور بین 8000 تا 24000 لوکس می‌باشد.

3- ظرف کراشور و دوش آب لیوان: ظرف کراشور باید دارای عمق مناسب بوده و نزدیکی آن به بیمار در حدی باشد که وقتی آب دهان بیمار تخلیه می‌شود، آلودگی‌ها به اطرافش نفوذ نکنند. آب داخل کراشور باید کامل چرخش داشته باشد تا ذرات دندان و آمالگام به فاضلاب وارد نشوند. بهتر است جنس کراشور طوری باشد که مواد پاک کننده روی آن اثر نگذارند. کراشورها اغلب از جنس پلاستیک یا سنگ و یا چینی هستند و دوش آب لیوان به آن وصل می‌شود. دوش آب لیوان، آب لازم برای شستن دهان شخص را بعد از کار فراهم می‌کند. آب کراشور به دو صورت تأمین می‌شود:

• 1- مستقیم از آب لوله‌کشی
• 2- از طریق مخزن ذخیره آب

بعضی دستگاه‌ها حافظه و تایمر داشته و این قابلیت را دارند که میزان ریزش آب از دوش آب لیوان و زمان ریختن آب را تعیین کرد. همچنین این دستگاه‌ها را می‌توان طوری تنظیم کرد تا بعد از اینکه صندلی در حالت صفر قرار گرفت، لیوان به صورت خودکار پر شود. لازم به ذکر است که در نوع جدید یونیت‌ها امکان استفاده از آب گرم در کراشور فراهم شده است.

 4- کنسول دندانپزشک: چهارمین قسمت از اجزای یونیت دندانپزشکی، یک میز است که در نزدیک دندانپزشک قرار می‌گیرد. این میز می‌تواند در سمت چپ و یا سمت راست صندلی دندانپزشک قرار بگیرد و دارای امکانات و دکمه‌هایی است که به وسیله‌ی آن‌ها بخش‌های مختلف یونیت کنترل می‌شود. همه‌ی اینسترومنت‌ها ویژگی به نام (interdependence) دارند. این خاصیت باعث می شود تا هیچ‌وقت دو اینسترومنت باهم فعال نشوند و اگر هر دو اینسترومنت با هم برداشته شوند، آنکه زودتر برداشته‌ شده عمل می‌کند و دیگری مسدود می‌شود.

5- میز مربوط به دستیار: معمولاً دکمه‌های میز دندانپزشک بر روی میز دستیار دندانپزشک هم هستند. روی هر میز یونیت، قسمت‌هایی برای نگه‌داشتن اینسترومنت‌ها، لایت کیور، ساکشن، پوآر، بزاق کش و سایر ابزارها می‌باشد.

6- ساکشن: یکی دیگر از اجزای یونیت دندانپزشکی، ساکشن‌ها هستند. به وسیله‌ی ساکشن از تلف شدن وقت جلوگیری شده و امکان دید مناسب در داخل دهان بیمار فراهم می‌آید. ساکشن‌ها 3 نوع می‌باشند:

• بزاق کش: بزاق کش به وسیله‌ی آب و یا به وسیله‌ی هوا عمل می‌کند و برای کشیدن بزاق رقیق کاربرد دارد. مکش این سیستم تقریباً ضعیف است.
• ساکشن مرکزی: این ساکشن، قادر است 10 تا 15 برابر سایر ساکشن‌ها مکش انجام دهد. قدرت مکش در ساکشن حدود 50 لیتر آب در هر دقیقه است.
• جدا کننده آمالگام: بسیاری از یونیت‌ها مجهز به این سیستم نبوده و سبب ورود آمالگام به فاضلاب می‌شوند. آمالگام نه تنها برای محیط زیست مضر است بلکه باعث انسداد لوله‌های فاضلاب هم می‌شود.

7- کنترل بلوک: این واحد از اجزای حیاتی تابلت بوده و وظیفه‌ی آن این است که آب و هوا را به داخل اینسترومنت‌ها قطع و وصل کرده و انتقال می‌دهد.

8- باکس جانبی: از اصلی‌ترین اجزای یونیت دندانپزشکی، جعبه جانبی آن است. داخل این جعبه معمولاً مخزن ذخیره آب، بزاق کش، جدا کننده آمالگام، برد تغذیه، رگلاتور و… قرار دارند.

9- هند پیس: ابزارهایی چرخشی بوده و کار برش، پاک سازی و صیقل دادن را بر روی دندان ها انجام می‌دهند.

10- سیستم هوای فشرده: فیلتر رگلاتور در جلوی صندلی تعبیه شده و هوای فشرده شده بعد از کمپرسور وارد آن می‌گردد.

11- floor box: این سیستم در زیر صندلی قرار گرفته و اجزای مختلفی دارد.

12- مانیتور و پایه‌ی آن: در نوعی از یونیت‌ها که دوربین داخل دهانی دارند، پایه‌ای برای نصب مانیتور وجود دارد که برق مانیتور از داخل آن می‌گذرد.

13- پدال پایی: به وسیله‌ی این پدال کل حرکات صندلی و راه انداختن اینسترومنت‌ها انجام می‌شود.

14- صندلی بیمار: این صندلی دارای دو موتور است یکی برای نیشمن‌گاه و دیگری برای پشتی که هر کدام قابلیت‌های متعددی دارند. صندلی بیمار خود از اجزای مختلفی تشکیل شده است. نکته مهم در مورد صندلی قدرت مناسب و کیفیت جنس آن است تا برای زمان طولانی سالم بماند به همین دلیل بهتر است که یونیت دندانپزشکی را از فروشگاه‌‌های معتبری مانند فروشگاه چند‌سو تهیه کنید.

15- تابوره: در اجزای یونیت دندانپزشکی اغلب دو عدد صندلی گردان با امکان تنظیم ارتفاع وجود دارد که به آن تابوره می‌گویند.

16- شیر برقی: از نظر مکانیکی تا وقتی که برق در شیربرقی جریان پیدا نکند، مسیر ورود و خروج مسدود می‌ماند و وقتی برق به آن برسد، میدان مغناطیسی را بوجود آورده و مسیر را باز می‌کند.

17- سرنگ آب و هوا: به وسیله‌ی این جزء از اجزای یونیت دندانپزشکی، آب، هوا و یا هردو در دسترس دندانپزشک قرار می‌گیرد.

18- کمپرسور: این سیستم که قلب یونیت به حساب می‌آید دارای دو نوع خشک و روغنی است.

19- پنومات: این سیستم با استفاده از آب یا هوا، فشار ایجاد کرده و مسیر ورود و خروج را باز می‌کند.

20- رگلاتور: این وسیله که آخرین قسمت از اجزای یونیت دندانپزشکی است، برای تنظیم کردن فشار آب یا فشار هوا در یک فشار ساکن بکار می‌آید.